Osmanlı Kadın Hareketi

Osmanlı Kadın Hareketi

 

 

 

Serpil Çakır
 
Osmanlı Kadın Hareketi
 
 
 
 
 
Yayına Hazırlayan: Müge Gürsoy Sökmen, Eylem Can
Yayın Yönetmeni: Müge Gürsoy Sökmen
Kapak Tasarımı: Semih Sökmen
 
Kitabın Baskıları:  
İlk Basım: Mayıs 1994  
3. Basım: Nisan 2011  
   
 
 
"Son zamanlarda Osmanlı kadınlığı can sahibi olduğunu, var olduğunu gösterdi. Onun her an iniltiler içinde kopup gelen sadasını işitiyoruz. 'Biz varız, uyanıyoruz, kalkacağız, kalkınız, yol gösteriniz' diyor. Bu hareketi kadınlığın bütün tabakalarında müşahade ediyoruz. Düşünenler eski hayattan bıktı, düşünemeyenler de bıktı. Artık başka bir hayata girmek ihtiyacı, hemen kadınlığın her tarafında his olundu... Artık şimdi yaşayışımızın yanlışlıklarını bulup ortaya koyuyoruz. Muharrire ve hemşirelerimiz her birisi bir derdimizi açmış onun devasına çalışıyor, kimisi tahsilden, kimisi terbiye-i ictimaiyeden velhasıl bütün ihtiyaçlarımızdan bahsediliyor. Artık iman ettik ki hayatımız iyi bir hayat değildir... Artık kadınlık böyle yaşamayacaktır ve yaşayamaz. Buna katiyen emin olunuz." –Kadınlar Dünyası, 30 Mart 1918
       Yüzyılın başından günümüze ulaşan bu satırlar kadınların yaşamlarını değiştirme istek ve azmini vurgulamak açısından son derece çarpıcı.
       Biz kadınlar yıllarca kendi geçmişimizden habersiz yaşadık. Bu bilinmezlik nereden kaynaklanıyor? Tarih gerçeği olduğu gibi gösteriyor mu? Kadınların, özellikle de kadın tarihi konusunda araştırma yapan kadınların yanıtlaması gereken ilk ve temel sorulardan biridir bu. Kadınlara ait koskoca bir deneyimler zincirinin ilk halkasını ancak bu yolla yakalayabiliriz.
       Uzun ve titiz bir çalışmanın ürünü olan Osmanlı Kadın Hareketi, Osmanlı döneminde yaşamış, hakları için mücadele vermiş büyükannelerimizin gizli kalmış pratiklerine Kadınlar Dünyası dergisinin satırları arasında dolaşarak, kadın bakış açısından yeniden hayat kazandırıyor.
       Genişletilmiş üçüncü basımını yaptığımız kitap ilk kez yayımladığımız 1994’ten günümüze, klasik bir kaynak haline geldi.
 
 
İÇİNDEKİLER
 
 
Önsöz
Giriş

Birinci Bölüm
ERKEK TARİHİNDEN KADIN TARİHİNE

İkinci Bölüm
OSMANLI KADIN HAREKETİ
Genel Olarak Kadın Hareketi
Osmanlı Kadın Hareketinin Boyutları
Kadın Dergileri
Kadın Dernekleri

Üçüncü Bölüm
OSMANLI KADIN HAREKETİNE SOMUT BİR ÖRNEK:
KADINLAR DÜNYASI DERGİSİ
Osmanlı Kadın Hareketinin
Kadınlar Dünyası'nda Biçimlenişi
Kadın İnkılabının Boyutları
Hukuk
Toplumsal Yaşam
Giyim
Aile
Eğitim
Çalışma Yaşamı

SONUÇ
Kadınları Görünür Kılmanın Önemi ve Bunun Önündeki Engeller
Belgeler
Kaynakça